Shteti ka në dispozicion një gamë të gjerë të instrumenteve të politikës monetare. Ajo ka për qëllim ndryshimin e sasisë së parave në qarkullim për të siguruar stabilitetin e çmimeve, për të normalizuar situatën në tregun e punës dhe për të rritur prodhimin.
Udhëzimet
Hapi 1
Objektivat e politikës monetare mund të arrihen përmes përdorimit të instrumenteve të përgjithshme dhe selektive. Në rastin e parë, ndikimi në tregun e përgjithshëm të kapitalit të kredisë kryhet. Instrumentet selektive rregullojnë sektorë të veçantë ekonomikë ose pjesëmarrës të mëdhenj të tregut. Mjetet kryesore të përbashkëta janë politikat e kontabilitetit, transaksionet e tregut të hapur dhe rezervat. Ndër ato selektive, mund të veçohet kontrolli mbi lloje të caktuara të kredive, rregullimi i rreziqeve dhe likuiditeti, si dhe rekomandime të ndryshme.
Hapi 2
Huadhënia me një normë skontimi shoqërohet me një nga funksionet e Bankës Qendrore. Kjo nënkupton alokimin e kredive për bankat komerciale me normën e skontimit (kur lëshon hua në formën e faturave), ose me normën e rifinancimit (në forma të tjera të huazimit). Ato zakonisht janë në një nivel më të ulët se normat në tregun afatshkurtër të kapitalit. Kur normat e rifinancimit ose normat e skontimit rriten, bankat tregtare ulin huazimin. Kjo çon në një ulje të vëllimit të huazimit për individë ose persona juridikë, si dhe në një rritje të normave të interesit për kredi. Ky instrument quhet gjithashtu politika e parave të shtrenjta. Rezultati është një zvogëlim i vëllimit të ofertës së parave. Efekti i kundërt ka një politikë parash të lirë, e cila arrihet duke ulur normat kryesore.
Hapi 3
Ndryshimet në vëllimin e ofertës së parave në qarkullim nga Banka Qendrore mund të arrihen gjithashtu duke kryer operacione në tregun e hapur. Thisshtë ky mjet që është thelbësor në vendet e zhvilluara. Kur kryen operacione në tregun e hapur, Banka Qendrore blen dhe shet letra me vlerë të qeverisë (asete rezervë). Shitja çon në një ulje të rezervave të tepërta të bankave tregtare, si dhe në një rënie të mundësive të huazimit. Si rezultat, oferta e parasë ulet dhe çmimi i huamarrjes rritet. Kur blini letra me vlerë, përkundrazi, oferta e parave rritet dhe norma e interesit në kredi bie.
Hapi 4
Politika monetare kryhet gjithashtu duke ndryshuar vëllimin e aktiveve që bankave tregtare u kërkohet të mbajnë në rezervat e Bankës Qendrore. Të gjitha bankat mbajnë vetëm një pjesë të vogël të aktiveve me para të gatshme, pjesa tjetër e fondeve kthehen në pasuri jo likuide (për shembull, hua). Kur Banka Qendrore ndryshon normën e likuiditetit (zakonisht vendoset si përqindje e vëllimit të depozitave), kjo ndikon në aftësinë e bankave për të rritur ofertën e parave. Banka Qendrore e përdor këtë mjet relativisht rrallë.
Hapi 5
Instrumente selektive mund të përdoren nga Banka Qendrore për të ushtruar kontroll mbi lloje të caktuara të kredisë. Për shembull, duke treguar nevojën për të rritur depozitat e veçanta me rritjen e huadhënies. Gjithashtu, Banka Qendrore ushtron kontroll mbi rreziqet dhe likuiditetin e bankave. Në tregun e aksioneve, rregullimi kryhet duke vendosur kufijtë ligjorë. Kjo është bërë në mënyrë që të mos shkaktojë dëme serioze në ekonomi me spekulime të tepruara. Më në fund, Banka Qendrore mund t'u japë këshilla bankave në lidhje me politikat e tyre. Për shembull, për të parandaluar rritjen e tepërt të portofolit të kredisë së pasiguruar.
